Na początek krótkie przypomnienie głównych korzyści i ewentualnych wad związanych z Indywidualnym Kontem Zabezpieczenia Emerytalnego. Informacje zaktualizowane na 2021 rok.

Jak dość łatwo zauważyć z powyższego podsumowania, główną i zarazem bardzo korzystną zmianą jest podniesienie limitu rocznych wpłat na IKZE dla mikroprzedsiębiorców – z 6310 zł na 9466 zł. To oznacza, że wypełniając limit wpłat (oraz dokumentując odpowiednio wysoki dochód) mamy szansę uzyskać 50% większy zwrot podatku od fiskusa. Dodając do tego fakt, że każdego roku limity się zwiększają, korzyści uzyskiwane z IKZE mogą być tylko większe.

Największą korzyścią (zwłaszcza w porównaniu do IKE, a o lokatach i innych rozwiązaniach typowo bankowych już nie wspominając) jest możliwość odliczenia naszych oszczędności emerytalnych od podatku – tj. wprowadzić je jako koszt uzyskania dochodu.

To niezwykle istotny benefit, gdyż efektywność rozwiązania inwestycyjnego już na samym początku jest zwiększona o kwotę podatku, którą uda nam się zaoszczędzić. W przypadku osób na 2 progu podatkowym (32%) jest to 22% czystej korzyści już po uwzględnieniu zryczałtowanej opłaty na końcu inwestycji. Jakiekolwiek oprocentowanie, które uda nam się wygenerować na funduszach kapitałowych będzie tutaj miłym dodatkiem, a nie podstawą.

Indywidualne konto zabezpieczenia emerytalnego zdecydowanie najkorzystniej wypada w przypadku osób, które prowadzą działalność gospodarczą (patrz: podwyższony limit) jak również osoby zatrudnione na umowie o pracę, które wpadają w II próg podatkowy.

Trochę mniej atrakcyjnie, ale w ciągu dalszym korzystnie wypada IKZE dla mikroprzedsiębiorców, którzy płacą podatek liniowy jak również dla pracowników etatowych mieszczących się w I progu podatkowym (17%). Realna, długofalowa korzyść podatkowa będzie tutaj wynosić 7-9% + wygenerowany zysk (ewentualna strata) z funduszów inwestycyjnych.

Grupą, która nie odniesie korzyści z założenia IKZE to przedsiębiorcy na zryczałtowanym podatku, który wynosi mniej niż 10%. Takie osoby, z uwagi na 10% podatek na końcu inwestycji IKZE – zdecydowanie lepiej wyjdą na inwestowaniu w ramach IKE.

Znaczenie oprocentowania konta

W przypadku IKZE spore znaczenie ma możliwość wliczenia oszczędności w koszt. Daje nam to szansę na wykorzystanie pieniędzy, które w innym przypadku musielibyśmy oddać fiskusowi. Oprocentowanie konta, zwłaszcza przy większych sumach, może dodatkowo zwiększyć rentowność inwestycji.

Opłaty stałe

Pieniądze ulokowane na IKZE pracują na rynkach kapitałowych. Im koszty i opłaty pokrywane z gromadzonych i pomnażanych oszczędności będę wyższe, tym wynik netto naszej inwestycji będzie niższy. Niezwykle istotne jest więc to, aby opłaty były jak najniższe na przestrzeni czasu.

Niestety najłatwiej dostępne rozwiązania, które spotkamy zwłaszcza w bankach, często mają spore „ukryte” opłaty, które skutecznie mogą zniwelować benefity. Te opłaty, które są powszechnie stosowane to:

• konieczność założenia płatnego konta bankowego
• umowa dodatkowa – ubezpieczenie na życie
• opłata za zmiany funduszy lub automatyczną alokację

Już na przestrzeni roku opłaty być odczuwalne. Traktując konto IKZE długofalowo (przypomnę, że benefity uzyskujemy po 65. roku życia) takie opłaty mogą stanowić o diametralnej różnicy w zgromadzonych oszczędnościach emerytalnych.

Opłata za zarządzanie

Ta opłata jest kalkulowana w stosunku do średniej wartości gromadzonych środków (aktywów funduszu) w skali roku. W związku z tym im dłużej będziemy gromadzić środki, tym wpływ opłaty za zarządzanie na ostateczną wartość środków będzie wyższy.

Wysokość opłaty za zarządzanie powinniśmy porównywać w ramach tej samej kategorii funduszy, biorąc pod uwagę to, że opłata za zarządzenie będzie najwyższa w funduszach o najwyższym potencjale wzrostu i ryzyku inwestycyjnym – w funduszach akcji (średnio 2-3% rocznie), a najniższa w funduszach o najniższym ryzyku inwestycyjnym – w funduszach papierów dłużnych (1-1,5% rocznie).

Jest to zależne od czasu, który pozostał nam do okresu emerytury, a także systematycznie wypracowywanych zysków przez fundusze inwestycyjne.

Przyjmując, że rozpoczynamy oszczędzanie w wieku 35 lat (30 lat do możliwości wybrania środków z korzyściami – zarówno dla mężczyzn jak i kobiet), jesteśmy na podatku liniowym 19% i miesięcznie odkładamy 500 zł, a rzeczywista stopa zwrotu z funduszu to stabilne 2,5%, możemy oczekiwać ok. 263 000 zł na emeryturę.

Czy to wystarczy?

Oczywiście będzie to dodatek do emerytury z ZUS (lub innego tworu państwowego za 30 lat). Zakładając, że na emeryturze przeżyjemy 20 lat (tj. do 85 r.ż.), miesięcznie do dyspozycji będziemy mieli 1095 zł. Oczywiście wartość nabywcza tych środków zostanie pomniejszona przez inflację.

W takiej sytuacji dobrym pomysłem może okazać się reinwestowanie środków, które co roku otrzymamy w formie zwrotu podatku. Jeżeli już wcześniej wypełnimy limit IKZE, dodatkowe środki można zdeponować na IKE lub inne rozwiązanie emerytalne.

Inwestycja w ramach Indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego jest pozbawiona możliwości wypłat częściowych, stąd nie powinna być traktowana jako poduszka finansowa z dodatkowym benefitem. Ewentualna chęć skorzystania ze środków przed 65 r.ż. (niezależnie od płci) będzie oznaczało zaliczenie całej sumy oszczędności jako dochodu uzyskanego w danym roku rozliczeniowym i będzie podlegało aktualnemu na ten czas opodatkowaniu dochodu. Zwłaszcza w przypadku, gdy łączna kwota oszczędności przekroczy 85 tys. zł (wejście w II próg podatkowy) będzie to znaczne uszczuplenie naszych środków. 

Masz pytania dotyczące tematu IKZE / IKE / PPK / OFE?

Serdecznie zachęcam do zapoznania się z opracowaniem tematów inwestycji oraz emerytalnym dostępnym na tej stronie. Zapraszam również do skorzystania z formularza poniżej, aby porozmawiać o indywidualnym przypadku i analizy możliwości, aby możliwie najlepiej zaaranżować swoje oszczędności emerytalne.

Piotr Kruczek